Chi tiết - Sở Tư pháp

Bộ Tư pháp đang lấy ý kiến vào dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp để tổ chức, hướng dẫn thi hành Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật về xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Dự thảo Nghị định gồm có 85 điều, được chia thành 7 Chương:

Chương I. Những quy định chung (gồm 11 điều, từ Điều 01 - 11).

Chương II. Xây dựng luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội do Chính phủ trình (gồm 2 mục, 13 điều, từ Điều 12 - 24). Chương này hướng dẫn về Lập đề xuất của Chính phủ về Định hướng lập pháp nhiệm kỳ của Quốc hội, Chương trình lập pháp hằng năm và xây dựng chính sách và soạn thảo luật, nghị quyết của  Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội.

Chương III. Xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ (gồm 4 mục, 19 điều, từ Điều 25 - 43). Chương này hướng dẫn cụ thể về trình tự, thủ tục đề xuất, soạn thảo, thẩm định, xem xét, thông qua, ký ban hành nghị định, nghị quyết của Chính phủ, quyết định của Thủ tướng Chính phủ, thông tư của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ.

Chương IV. Xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền địa phương (gồm 5 mục, 17 điều, từ Điều 44 - 60). Chương này hướng dẫn cụ thể trình tự, thủ tục đề xuất, soạn thảo, thẩm định, thẩm tra, xem xét, thông qua, ký ban hành nghị quyết của Hội đồng nhân dân, quyết định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện.

Chương V. Ngôn ngữ, thể thức và kỹ thuật trình bày văn bản quy phạm pháp luật gồm 12 điều, từ Điều 62 - 75.

Chương VI. Nguồn lực trong xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật (gồm 2 mục 07 điều, từ Điều 76- 82). Chương này quy định về nhân lực làm công tác xây dựng pháp luật và cơ sở vật chất cho công tác xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

  Chương VII. Điều khoản thi hành gồm 03 điều, từ Điều 83 - 85. Chương này quy định về trách nhiệm quản lý công tác xây dựng pháp luật, điều khoản chuyển tiếp và hiệu lực thi hành Nghị định.

Phần Phụ lục: Các phụ lục, biểu mẫu về thể thức, kỹ thuật trình bày VBQPPL.

  Theo đó, đối với quy trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền địa phương đã được quy định đầy đủ hơn về các cơ quan được đề xuất xây dựng quyết định của Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh, trình tự, thủ tục xây dựng văn bản đơn giản hơn so với hiện hành, cụ thể:

 -So với Nghị số 34/2016/NĐ-CP ngày 14/5/2016 của Chính phủ quy định chi tiết một số Điều và biện pháp thi hành Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, dự thảo Nghị định cho phép công an, quân sự cấp tỉnh, tự mình hoặc theo chỉ đạo của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đề xuất xây dựng quyết định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.

- Để rút ngắn thời gian ban hành nghị quyết, dự thảo nghị định quy định nghị quyết của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh được soạn thảo luôn không phải thực hiện quy trình xây dựng chính sách, chỉ yêu cầu đánh giá tác động của quy định đối với nghị quyết của Hội đồng nhân dân cấp tỉnh thực hiện thí điểm các chính sách theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương (điểm d, khoản 1, Điều 21).

- Không quy định bắt buộc lấy ý kiến bộ, cơ quan ngang bộ quản lý ngành, lĩnh vực đối với dự thảo nghị quyết của HĐND, quyết định của UBND cấp tỉnh.

-Quy định linh hoạt trong việc tổ chức thẩm định, theo đó chỉ với trường hợp cần thiết và văn bản do Sở Tư pháp chủ trì mới phải thành lập Hội đồng thẩm định. Bổ sung trách nhiệm của thành viên hội đồng thẩm định hoặc người tham gia cuộc họp thẩm định chịu trách nhiệm về nội dung thẩm định thuộc phạm vi quản lý ngành, lĩnh vực do mình phụ trách và các nội dung khác có liên quan. Trong đó, đại diện Sở Tài chính có ý kiến về bảo đảm nguồn tài chính; đại diện Sở Nội vụ có ý kiến về bảo đảm nguồn nhân lực, việc phân cấp (nếu có).

Về nhân lực làm công tác xây dựng pháp luật

- Dự thảo Nghị định kế thừa các quy định còn phù hợp của Nghị định số 34/2016/NĐ-CP và bổ sung quy định ưu tiên, sử dụng, bố trí, sắp xếp cán bộ, công chức làm công tác xây dựng pháp luật theo lĩnh vực chuyên môn, lựa chọn quy hoạch, bổ nhiệm chức danh lãnh đạo, quản lý, phát triển thành đội ngũ chuyên gia nòng cốt trong công tác xây dựng pháp luật; được hưởng thu nhập tăng thêm. Thu nhập tăng thêm từ hoạt động xây dựng pháp luật là khoản thu không tính thuế thu nhập cá nhân và không dùng để tính đóng hưởng chế độ bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm y tế.

- Đối với cơ quan quản lý, sử dụng cán bộ, công chức làm công tác xây dựng pháp luật có trách nhiệm: Bảo đảm đầy đủ cán bộ, công chức có năng lực, trình độ; kiện toàn đội ngũ cán bộ pháp chế và cán bộ, công chức làm công tác xây dựng pháp luật; rà soát cán bộ, công chức, viên chức để điều động, biệt phái người có năng lực, trình độ sang thực hiện công tác xây dựng pháp luật khi có yêu cầu hoặc theo nhiệm vụ đột xuất, cấp bách; bảo đảm cơ sở vật chất, trang thiết bị cho cán bộ, công chức làm công tác xây dựng pháp luật; Ưu tiên cử người làm công tác xây dựng pháp luật đào tạo dài hạn, bồi dưỡng ngắn hạn nâng cao trình độ, chuyên môn, nghiệp vụ ở trong và ngoài nước. Bố trí kinh phí để thực hiện chính sách thu hút, trọng dụng cán bộ, công chức và nguồn nhân lực chất lượng cao làm công tác xây dựng pháp luật; đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho người làm công tác xây dựng pháp luật trong các cơ quan nhà nước theo hướng chuyên nghiệp.

- Yêu cầu sử dụng chuyên gia: chuyên gia được lựa chọn phải có ít nhất 10 năm kinh nghiệm làm công tác xây dựng pháp luật hoặc làm việc trong lĩnh vực phù hợp với chính sách, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật; thủ trưởng cơ quan chủ trì xây dựng chính sách, soạn thảo văn bản quy phạm pháp luật, thẩm định, thẩm tra quyết định mức chi trả tiền thù lao, tiền hỗ trợ cho chuyên gia; mức chi trả cho chuyên gia được ghi trong hợp đồng.

Về cơ sở vật chất cho công tác xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật

Dự thảo Nghị định quy định việc xây dựng Hệ thống thông tin về xây dựng pháp luật gồm: Cổng thông tin về xây dựng pháp luật, Cơ sở dữ liệu quốc gia về pháp luật, các phần mềm, ứng dụng hỗ trợ công tác xây dựng, tổ chức thi hành pháp luật và hạ tầng kỹ thuật hệ thống. Đầu tư mua sắm mới, nâng cấp trang thiết bị, hạ tầng kỹ thuật, ứng dụng công nghệ số, chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo và trang cấp thiết bị cần thiết phục vụ công tác xây dựng pháp luật ở bộ, cơ quan ngang bộ và địa phương.

Ngoài ra, Nghị định còn quy định về việc thu hút các nguồn kinh phí ngoài ngân sách nhà nước hỗ trợ cho hoạt động xây dựng pháp luật. Theo đó, Nhà nước có chính sách khuyến khích, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tham gia đầu tư, đóng góp tài chính, nguồn lực và trí tuệ cho hoạt động xây dựng pháp luật và hoàn thiện hệ thống pháp luật. Doanh nghiệp tham gia đầu tư nâng cấp, hỗ trợ ứng dụng công nghệ thông tin trong xây dựng pháp luật sẽ được hưởng các ưu đãi như: được khen thưởng, vinh danh, nâng cao uy tín và giá trị thương hiệu đối với những đóng góp trong hoạt động xây dựng pháp luật; các khoản tài trợ của doanh nghiệp cho đầu tư nâng cấp, hỗ trợ ứng dụng công nghệ thông tin trong xây dựng pháp luật được tính vào các khoản chi được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp; được giảm mức thuế thu nhập doanh nghiệp áp dụng; được tham gia vào các dự án, nghiên cứu cấp quốc gia hoặc cấp ngành trong xây dựng pháp luật.

Dự kiến, dự thảo Nghị định sẽ được Chính phủ ban hành và có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01 tháng 4 năm 2025.

                                                                     Thu Hà